envelope redakcja@polskiinstalator.com.pl home ul. Wąski Jar 9
02-786 Warszawa

Advertisement











30Mówiąc o zabezpieczeniu instalacji centralnego ogrzewania, najczęściej mamy na myśli ochronę przed przekroczeniem maksymalnego ciśnienia lub maksymalnej temperatury czynnika grzewczego. Natomiast instalacje muszą podlegać również ochronie przed innymi szkodliwymi czynnikami, takimi jak: nieodpowiednia jakość wody, zanieczyszczenia czy też gromadzące się w niej powietrze. Właśnie temu ostatniemu zagadnieniu jest poświęcony artykuł.

Odpowiedzmy sobie na podstawowe pytanie: skąd w instalacji centralnego ogrzewania bierze się powietrze? Oczywiście, znajduje się ono niemal w każdym elemencie nowej instalacji, takim jak: rury, elementy grzejne, urządzenia itp. Napełniając system czynnikiem grzewczym, powodujemy jego usunięcie przez specjalnie przeznaczone do tego celu zawory. Jednak w razie nieprawidłowego zlokalizowania na etapie projektowania/wykonywania elementów odpowiedzialnych za odpowietrzanie, podczas napełniania instalacji część powietrza może w niej pozostać.

Gdzie w takim razie powinno się zlokalizować armaturę odpowietrzającą? Naturalnie, w tych punktach instalacji, w których może dojść do gromadzenia się powietrza, tj.:

  • w górnych częściach elementów grzejnych;
  • we fragmentach instalacji omijających przeszkody;
  • w długich odcinkach poziomych przewodów skręcających w dół;
  • w górnej części pionów.

Można by zatem wysnuć wniosek, że jeśli prawidłowo zlokalizuje się i zamontuje elementy odpowietrzające oraz w sposób odpowiedni napełni instalację czynnikiem grzewczym, to problem występowania powietrza w instalacji nie będzie nas dotyczyć – czy tak? Niestety, nie, ponieważ powietrze do instalacji może również przedostawać się podczas jej normalnej pracy!

Skąd te problemy z powietrzem?
W otwartych układach centralnego ogrzewania miejscem odpowiedzialnym za dostawanie się powietrza do instalacji jest oczywiście otwarte naczynie wzbiorcze. Inaczej wygląda sprawa w przypadku zamkniętych układów – tu, na pozór, wydaje się, że skoro nie ma bezpośredniego kontaktu z powietrzem atmosferycznym, układ powinien być wolny od tego problemu.
W rzeczywistości tak nie jest, o czym przekonują poniższe przykłady.

Praca w podciśnieniu. Powietrze może przedostawać się do instalacji grzewczej przez elementy odpowietrzające, uszczelki i złączki pracujące w warunkach podciśnienia, a także przez zawory odpowietrzające pracujące w takich warunkach.

Dyfuzja. Do przenikania powietrza może dochodzić również w instalacjach, w których zastosowano rury wykonane z polietylenu. Materiał ten stanowi barierę dla cząsteczek wody, natomiast sieć wiązań cząsteczek PE nie jest wystarczająco gęsta, aby powstrzymać powietrze. Wykonując instalację z tego typu materiału, należy zatem koniecznie stosować produkty wyposażone w barierę antydyfuzyjną lub rury wielowarstwowe wyposażone we wkładkę z aluminium.

31Rozpuszczanie i uwalnianie powietrza
To, ile powietrza może zostać rozpuszczone w wodzie grzewczej, zależy od ciśnienia i temperatury. Zależność ta jest opisana prawem Henry'ego, które przedstawia ilość powietrza w litrach rozpuszczonego w m3 wody w zależności od temperatury (wykresy – rys. 1). Powietrze rozpuszczone w zimnej wodzie używanej do napełniania i uzupełniania instalacji jest następnie uwalnian podczas podgrzewania wody. Na przykład w instalacji o pojemności 1000 l podczas podgrzewu wody od 20 do 80°C, przy ciśnieniu bezwzględnym 2 bar, ilość powietrza uwolnionego wyniesie od 17 do 18 l).
Powietrze rozpuszczone w wodzie uwalnian jest w postaci mikropęcherzyków o średnicy rzędu dziesiątych części milimetra. W instalacjach grzewczych i chłodniczych znajdują się takie elementy, w których proces formowania się mikropęcherzyków odbywa się w sposób ciągły, na przykład w kotłach oraz urządzeniach działających w warunkach kawitacji. Mikropęcherzyki są formowane w sposób ciągły na powierzchni oddzielającej wodę od komory spalania (rys. 2). Powietrze przenoszone przez wodę gromadzi się w krytycznych punktach instalacji, skąd musi zostać usunięte przy wykorzystaniu odpowiednich rozwiązań. Część tego powietrza jest ponownie absorbowana.

Elementy usuwające powietrze z instalacji
Skoro powietrze jest przyczyną licznych problemów z pracą instalacji, to takim razie, w jakie elementy należy ją wyposażyć, aby mieć pewność, że powietrze będzie w 100% usuwane w sposób ciągły? Poniżej krótka charakterystyka najważniejszych tego typu elementów.

(...)

Autor: Przemysław Dutka,
doradca techniczny firmy Caleffi

Jeśli chcesz przeczytać pełną treść artykułu zamów prenumeratę lub e-wydanie.


 

pi