envelope redakcja@polskiinstalator.com.pl home ul. Wąski Jar 9
02-786 Warszawa

Advertisement











1Zapewnienie odpowiednich właściwości fizykochemicznych wody wykorzystywanej do napełnienia instalacji płaszczyznowych (wg PN-EN 12952-12) to oczywiście podstawa. Prawidłowe funkcjonowanie układu jest jednak związane także z ochroną instalacji przed powietrzem, zanieczyszczeniami oraz tzw. biofilmem.

2Usuwanie powietrza
Na początek trochę teorii. Ilość powietrza, która może zostać rozpuszczona w wodzie, zależy od ciśnienia i temperatury wody w instalacji, co opisuje prawo Henry’ego (rys. 1). Podczas podgrzewania wody powietrze rozpuszczone w zimnej wodzie używanej do napełniania i uzupełniania zładu instalacji jest uwalniane – np. w instalacji o pojemności 1000 l podczas podgrzewu wody od 20 do 80°C, przy ciśnieniu bezwzględnym 2 bar, ilość powietrza uwolnionego wyniesie od 17 do 18 l.

Powietrze rozpuszczone w wodzie ma postać mikropęcherzyków o średnicy rzędu dziesiątych części milimetra. W instalacjach grzewczych i chłodniczych są elementy, w których proces formowania się mikropęcherzyków odbywa się w sposób ciągły, np. w kotłach i urządzeniach działających w warunkach kawitacji. Powietrze przenoszone przez wodę gromadzi się w krytycznych punktach instalacji, skąd musi zostać usunięte. Część jest ponownie absorbowana i proces tworzenia się mikropęcherzyków rozpoczyna się na nowo. Czy powietrze w instalacji płaszczyznowej może być zagrożeniem? – Oczywiście, że tak!

Obecność powietrza w postaci mikropęcherzyków może prowadzić do zmniejszenia sprawności wymiany ciepła. Jego gromadzenie się w poszczególnych odcinkach przewodów może też ograniczać przepływ, a w skrajnych przypadkach spowodować jego całkowite zablokowanie. Szczególne ryzyko występuje w przypadku płaszczyznowego ogrzewania ściennego ze względu na niewielkie średnice przewodów. 3
Aby chronić instalację ogrzewania płaszczyznowego przed powietrzem, stosuje się np. pływakowe odpowietrzniki automatyczne na zakończeniach pionów (rys. 3a) oraz rozdzielaczy (rys. 3b). Powietrze gromadzące się w korpusie tych zaworów powoduje opadanie pływaka i otwieranie elementu zamykającego, czego efektem jest usuwanie powietrza. Dobrym rozwiązaniem są również separatory powietrza. Zasada działania separatora z serii Discal firmy Caleffi opiera się na wykorzystaniu kilku zjawisk fizycznych. Aktywna część zaworu składa się elementu, który wywołuje ruch wirowy wody, co ułatwia uwalnianie mikropęcherzyków. Pęcherzyki powietrza łączą się ze sobą, zwiększając swoją objętość do momentu, kiedy siła wyporu hydrostatycznego jest większa niż siła adhezji. Pęcherzyki unoszą się do góry urządzenia, gdzie są gromadzone, a następnie uwalniane przez automatyczny zawór odpowietrzający. Separatory powietrza montowane są na przewodzie zasilającym instalację (rys. 4).

4Usuwanie zanieczyszczeń
Zarówno w nowych, jak i pracujących już jakiś czas instalacjach można spotkać różnego typu zanieczyszczenia pochodzące z sieci wodociągowej lub takie, które dostały się do instalacji w trakcie jej wykonywania albo konserwacji. Będą to także produkty korozji tlenowej oraz szlamy. W instalacjach ogrzewania płaszczyznowego zanieczyszczenia te mogą mieć wpływ np. na nieprawidłowe działanie wkładek termostatycznych w rozdzielaczach. Przepływając przez zawór, stopniowo mogą się gromadzić wokół elementu zamykającego i powodować nieszczelność zaworu lub jego „zacinanie się” (rys. 5).

5Jak wspominałem w poprzednim artykule („PI” 9-10/2019 „Jak zadbać o jakość wody grzewczej?”), do ochrony instalacji przed tego typu zagrożeniami wykorzystuje się szereg elementów, takich jak: środki chemiczne (np. do ochrony przed korozją i osadzaniem się kamienia), filtry, separatory zanieczyszczeń. W instalacjach niskotemperaturowych, płaszczyznowych, niezwykle ważne jest dodatkowe zabezpieczenie układu przed rozwojem zanieczyszczeń mikrobiologicznych, które tworzą cienką warstwę na powierzchni rur, tzw. biofilm. Prowadzi to do obniżenia sprawności wymiany ciepła i zmniejsza przekrój przewodów, czego efektem może być całkowite ich zapchanie. Aby przeciwdziałać rozwojowi mikroorganizmów, warto – oprócz innych środków ochrony – stosować specjalny preparat do kontroli wzrostu drobnoustrojów (np. C7 BIOCIDE firmy Caleffi).

Instalacje ogrzewania płaszczyznowego są bezsprzecznie jednym z najlepszych wyborów jeśli chodzi o ogrzewanie budynków, zwłaszcza biorąc pod uwagę obecne trendy związane z ograniczeniem użycia paliw kopalnych i wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Niewątpliwie będą one coraz częściej stosowane. Aby jednak zminimalizować ryzyko komplikacji eksploatacyjnych oraz w pełni cieszyć się z korzyści, które zapewnia to rozwiązanie, należy zwrócić uwagę na zasygnalizowane w artykule problemy.6


 

pi