Drukuj
Nadrzędna kategoria: Artykuły tematyczne

binding-contract-948442 640Wielu właścicieli firm zdaje sobie sprawę, że dochodzenie wierzytelności przed sądem to dla nich istotny problem, głównie ze względu na przewlekłość postępowania. Bywa, że jest to element taktyki pozwanego, mającej na celu odwleczenie prawomocnego wyroku i egzekucji roszczenia. Dodatkowo istnieje ryzyko zmiany sytuacji prawnej i majątkowej pozwanego w trakcie procesu, co uniemożliwi spełnienie roszczeń. Jak temu zapobiec?

Skuteczną formą zabezpieczenia przed takimi praktykami jest przeprowadzenie postępowania zabezpieczającego w procesie cywilnym (patrz ramka). Jest to samodzielne postępowanie, ale ma ono charakter pomocniczy wobec głównego postępowania rozpoznawczego związanego z dochodzeniem wierzytelności. Innymi słowy: warunkiem istnienia postępowania zabezpieczającego jest istnienie postępowania rozpoznawczego. Postępowanie zabezpieczające może zostać wszczęte:

Różnice te przekładają się na opłaty. Gdy wniosek o udzielenie zabezpieczenia składany jest przed wszczęciem postępowania rozpoznawczego oraz w jego trakcie, opłata sądowa od tego wniosku wynosi 100 zł. Natomiast jeżeli składany jest równocześnie z pozwem (wnioskiem wszczynającym postępowanie rozpoznawcze), nie ponosi się opłaty 100 zł, a uiszcza tylko opłatę sądową od pozwu. Analogicznie, od wniosku o udzielenie zabezpieczenia z roszczenia niemajątkowego pobiera się opłatę stałą w kwocie 40 zł.

Przesłanki udzielenia zabezpieczenia

Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni swoje roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Obie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Uprawdopodobnienie roszczenia. Oznacza to, że uprawniony przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie nie daje pewności co do prawdziwości twierdzeń o istnieniu konkretnego roszczenia, ale pozwala przyjąć, że jest ono prawdopodobne.

Uprawdopodobnienie interesu prawnego. Pojęcie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia zostało określone przez ustawodawcę w art. 730(1) § 2 k.p.c. Istnieje on wówczas, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania. Okoliczności mogące uniemożliwić lub utrudnić osiągnięcie celu postępowania to przede wszystkim działania dłużnika zmierzające do uszczuplenia swojego majątku, utrata pracy przez niego czy zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej, a także zajęcie części majątku przez komornika. Obawa uszczuplenia majątku dłużnika winna mieć przy tym charakter realny. Nie wystarczy samo hipotetyczne uznanie, że w każdej chwili takie działania może podjąć. Innymi słowy, uprawdopodabniając interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia trzeba dowieść, że obowiązany podjął działania (usiłował podjąć) zmierzające do wyzbycia się własnego majątku, ewentualnie, że toczy się wobec niego postępowanie egzekucyjne, co oznacza, że w najbliższym czasie komornik spienięży majątek dłużnika, zajmie jego rachunki bankowe, wynagrodzenie etc., w następstwie czego zaspokojenie roszczenia stanie pod znakiem zapytania.

Zasada minimalnej uciążliwości. Sąd, udzielając zabezpieczenia, powinien po równo zważyć interesy obu stron postępowania, stosując zasadę minimalnej uciążliwości zabezpieczenia. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia musi bowiem zapewnić uprawnionemu należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad miarę. Dlatego też formułując wniosek o zabezpieczenie, należy dostosować jego rodzaj do przysługującego roszczenia, tak aby sąd nie oddalił wniosku z uwagi na jego nadmierną uciążliwość, chociaż roszczenie zostanie uprawdopodobnione i wykazany będzie interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Autor: Małgorzata Stępień

O tym gdzie złożyć wniosek, o rozpoznaniu wnioku i doręczeniu postanowienia, dopuszczanych przez prawo sposobach zabezpieczaniach wierzytelności, o wykonaniach postanowień, zmianie i upadku zabezpieczenia oraz jak się chronić i przyśpieszyć bieg spraw można przeczytać w siódmym numerze Polskiego Instalatora PI 7/2015.

Zamów
wersję drukowaną
PI 7/2015

 

Zamów
e-wydanie
PI 7/2015