Drukuj
Nadrzędna kategoria: Artykuły tematyczne

Autor: Przemysław Gogojewicz

Produkcja energii elektrycznej z promieniowania słonecznego przebiega przy użyciu małych elektrowni fotowoltaicznych, zwanych też systemami fotowoltaicznymi, Jak wskazuje literatura przedmiotu, systemy te mogą być autonomiczne (wyspowe) lub przyłączone do sieci elektroenergetycznej.

 

Najważniejszym elementem tych systemów są panele fotowoltaiczne, które składają się z ogniw fotowoltaicznych. Ogniwa fotowoltaiczne są to półprzewodnikowe elementy, w których następuje bezpośrednia konwersja energii promieniowania słonecznego w energię elektryczną. Każdy panel składa się z wielu ogniw fotowoltaicznych, połączonych ze sobą elektrycznie w sposób szeregowy, zamkniętych w jednej obudowie i osłoniętych warstwami szczelnie chroniącymi przed warunkami atmosferycznymi.


Nadzór budowlany a montaż urządzeń fotowoltaicznych

Niedawno pojawiła się opinia w sprawie montażu ogniw fotowoltaicznych na obiektach budowlanych oraz wolno stojących ogniw fotowoltaicznych. Zgodnie z generalną zasadą, zawartą w art. 28 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z wyjątkiem robót zwolnionych z tego obowiązku na podstawie art. 29-31 ustawy

Prawo budowlane, do których między innymi należy budowa:

 
Przepisy te zawierają zamknięty katalog budów i robót budowlanych, których wykonywanie nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę – wymagają one tylko zgłoszenia, bądź są zwolnione z obu tych obowiązków.

Pozwolenie na budowę oraz zgłoszenie nie jest wymagane w przypadku wykonywania robót budowlanych polegających na instalowaniu urządzeń na obiektach budowlanych – art. 29 ust. 2 pkt 15 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane.

 
Wyjątek stanowi instalowanie na obiektach budowlanych urządzeń o wysokości powyżej 3 m, które zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy Prawo budowlane, wymaga zgłoszenia właściwemu organowi. Oznacza to, że w celu instalacji urządzeń o wysokości poniżej 3 m, nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę ani dokonania zgłoszenia.

Mając na względzie powyższe zaznaczyć należy, że instalowanie na obiekcie budowlanym ogniw fotowoltaicznych wraz z konstrukcją mocującą nie wymaga dokonania zgłoszenia właściwemu organowi, ani uzyskania pozwolenia na budowę, o ile zainstalowana całość nie przekracza 3 m wysokości. Jeżeli natomiast wysokość ww. urządzenia przekroczy 3 m, wówczas inwestor będzie zobowiązany dokonać zgłoszenia.

 
Instalowanie urządzeń nie zawsze wiąże się z samym umocowaniem konstrukcji na obiekcie budowlanym. Często zdarza się, że przy instalacji dochodzi do wykonywania robót budowlanych na obiekcie budowlanym, na którym urządzenie jest instalowane.

Roboty budowlane, polegające na umieszczeniu instalacji fotowoltaicznych na dachu istniejącego budynku mieszkalnego bardzo często są wadliwie zakwalifikowane jako montaż, podczas gdy stanowią one w istocie instalację urządzenia. Normatywne pojęcia „instalacja” i „montaż” nie mają legalnych definicji w ustawie Prawo budowlane, jednak w świetle uregulowań tej ustawy niewątpliwym jest, że roboty polegające na instalowaniu i montażu ustawodawca traktuje jako rodzaj robót budowlanych, gdyż pojęcia te zostały użyte w przepisie art. 29 ust. 2 pkt 6 oraz 14, 15, 16 i 17 ustawy Prawo budowlane, wymieniającym roboty budowlane, których wykonywanie nie wymaga pozwolenia na budowę.

Dokonując ustalenia ich zakresu znaczeniowego i kierując się racjonalnością ustawodawcy, który nie używałby zamiennie pojęć tożsamych zakresowo, uznać należy, że „instalowanie” oznacza „zakładanie”, „montowanie” urządzeń technicznych – „montaż” natomiast to „składanie maszyn, aparatów, urządzeń z gotowych części; zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych” łączenie oddzielnych części w całość.

Nie sposób nie zauważyć, że pojęcie „montaż” i „instalacja” są bliskoznaczne i odnoszą się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością. Zakres pojęcia „instalowanie”, wyznaczony na podstawie przypadków zawartych w ustawie Prawo budowlane wskazuje na zasadnicze odmienności w relacji tego pojęcia do pojęcia „montażu”.

 
Na tym tle w orzecznictwie sądowo-administracyjnym utrwalony został pogląd, który należy podzielić, że użycie zwrotu „instalacja” w kontekście art. 29 ust. 2 pkt 6, 14 i 15 tej ustawy wskazuje, iż odnosi się on do robót budowlanych, polegających na instalowaniu na obiektach budowlanych. (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 września 2009 r. II OSK 1331/2008; z dnia 4 marca 2011 r. II OSK 427/2010; z dnia 20 maja 2011 r. II OSK 882/2010 http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Z powołanych ostatnio przepisów art. 29 ust. 2 pkt 14 i 15 ustawy Prawo budowlane wynika, że dotyczą one instalowania krat i urządzeń na obiektach budowlanych.

Natomiast w art. 29 ust. 2 pkt 17 mowa jest o instalowaniu kabli telekomunikacyjnych w kanalizacji kablowej. Brak zatem w przepisach ustawy przypadku, w którym pojęcie „instalowania” odnosiłoby się do wykonywania odrębnego obiektu budowlanego.

 
W tych okolicznościach prace związane z instalacjami fotowoltaicznymi nie wymagałyby pozwolenia na budowę, ponieważ nie wymagają ingerencji w konstrukcję budynku, poprzez przeprowadzenie zmian mających na celu zwiększenie wytrzymałości dachu z uwzględnieniem dodatkowego obciążenia, które spowodowałoby zmianę parametrów technicznych obiektu, co skutkowałoby zakwalifikowaniem takich prac jako przebudowy obiektu budowlanego, która z mocy art. 28 ust. 1 ustawy Prawo budowlane wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.

Pojęcie „montaż”, należy wskazać, że stanowi on roboty budowlane polegające na wytworzeniu nowego obiektu budowlanego z gotowych już elementów łączonych w jedną, funkcjonalną całość. Oznacza to wykonanie obiektu w sposób kompleksowy, od podstaw i bez powiązania z innym, istniejącym wcześniej obiektem. Taką wykładnię potwierdza zapis art. 29 ust. 2 pkt 16 ustawy Prawo budowlane, w którym jest mowa o wolno stojących instalacjach fotowoltaicznych. Nie podlegają one obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, jeśli stanowić będą zestaw wolno stojący, funkcjonujący, jako instalacja samodzielna, nie powiązana z inną instalacją grzewczą (służący np. do podgrzewania wody w basenie).Zgodnie z brzmieniem art. 29 ust. 2 pkt 16 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, pozwolenia na budowę ani zgłoszenia nie wymaga montaż wolno stojących kolektorów słonecznych. Zdaniem GUNB ogniwa fotowoltaiczne należy traktować tak jak kolektory słoneczne. W związku z powyższym, montaż wolno stojących ogniw fotowoltaicznych również nie będzie wymagał uzyskania pozwolenia na budowę ani zgłoszenia.

 

 
Czytaj więcej w PI 3/2013. Kup go