Urbanizacja, digitalizacja i industrializacja – te trzy megatrendy zdominowały ubiegły rok i to one także w roku 2017 i w latach kolejnych będą wpływać na sposób, w jaki zarządzamy energią. Przyjrzyjmy się im bliżej.

Prognozy nie pozostawiają wątpliwości: do 2050 r. populacja miast na całym świecie powiększy się o 2,5 mld ludzi¹, liczba urządzeń podłączonych do sieci wzrośnie o 50 mld w ciągu najbliższych 5 lat², a zapotrzebowanie na energię w przemyśle zwiększy się przynajmniej o 50% w ciągu kolejnych 35 lat³. Jednocześnie stoimy przed wyzwaniem dwukrotnego obniżenia poziomu emisji gazów cieplarnianych. Jedynym rozwiązaniem tego dylematu energetycznego jest trzykrotne zwiększenie efektywności.Potrzebna jest więc zmiana podejści do zarządzania energią, która w 2017 r. Będzie napędzana przez trzy kluczowe trendy.

IoT, czyli internet rzeczy

Prognozowany na najbliższe lata wzrost liczby urządzeń przynależących do tzw. internetu rzeczy (IoT – Internet of Things) nie pozostanie bezwpływu na niemal wszystkie sektory gospodarki. IoT zmieni kształt sektora przemysłu, infrastruktury, budownictwa komercyjnego i mieszkaniowego, centrów danych i sieci, medycyny, a nawet rolnictwa. Zrewolucjonizuje sposób zarządzania energią. Biurowce, domy mieszkalne, centra danych, obiekty przemysłowe i sieci elektroenergetyczne będą skomunikowane ze sobą – od poziomu elektrowni do gniazdka – podnosząc efektywność przez dwukierunkowy przepływ energii i informacji. Biznes już dziś postrzega IoT jako źródło potencjalnych korzyści – z badania zrealizowanego przez Schneider Electric wynika, że aż 70% kadry kierowniczej z 2500 firm na całym świecie dostrzega wartość biznesową, jaką niesie ze sobą internet rzeczy, a 23% organizacji planowało wdrożenie takich rozwiązań w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Aby w pełni wykorzystać potencjał IoT, firmy muszą zacząć od integracji procesów operacyjnych i IT na wszystkich poziomach organizacji – spodziewamy się, że ten trend zyska na znaczeniu w 2017 r. Skomunikowane ze sobą urządzenia, wyposażone w cyfrową transmisję danych, będą dostarczać dane do lokalnych systemów zarządzania i narzędzi analitycznych, pozwalając podejmować lepsze decyzje w czasie rzeczywistym, co całkowicie zmieni sposób zarządzania energią.

Wzrost wykorzystania potencjału OZE

Od 2023 r. w naszym systemie energetycznym będzie brakować ok. 1000 MW, aż do 2035 r., kiedy będzie to już 13 000 MW energii – tak wynika z raportu Polskich Sieci Elektroenergetycznych o zapotrzebowaniu na energię w latach 2016-2035. Jednocześnie będziemy musieli nie tylko spełnić unijne regulacje dotyczące ograniczenia szkodliwych emisji, ale również sprostać własnemu zapotrzebowaniu na energię, szczególnie w miastach, które obecnie odpowiadają za 75% zużycia energii, a liczba ich mieszkańców będzie dynamicznie rosła. Konieczna będzie też większa elastyczność w zakresie dostarczania i zużycia energii. Dalszy rozwój energetyki odnawialnej jest więc nieunikniony.

Odnawialne źródła energii będą w coraz większym stopniu koegzystować z paliwami kopalnymi, konkurując o udział w miksie energetycznym, a do 2030 r. Generatory słoneczne i akumulatory będą stanowić około 50% wszystkich nowych instalacji zwiększających dostępną moc⁴.

Żeby w pełni wykorzystać możliwości OZE potrzebne są dedykowane technologie. Panele słoneczne zainstalowane w budynkach biurowych w połączeniu z magazynami energii i sterowaniem za pomocą systemu BMS nie tylkozapewnią bezpieczne funkcjonowanie obiektu, ale pozwolą też znacznie zmniejszyć zużycie energii z sieci. Dlatego spodziewam się, że w 2017 r. deweloperzy, planując swoje inwestycje, będą jeszcze chętniej brać pod uwagę technologie umożliwiające im wykorzystanie potencjału OZE. Takie rozwiązania pozwolą uzyskać lepszą efektywność energetyczną i kosztową oraz zabezpieczyć się przed ewentualnymi problemami w dostawie energii.

Rozwój technologii Smart Grid

Obecnie obszar miast zajmuje zaledwie 2% powierzchni Ziemi, a zamieszkuje w nich aż 54% światowej populacji. Szacuje się, że do 2045 r. udział ten zwiększy się do 70%. Postępujący proces urbanizacji powoduje, że miasta muszą nauczyć się wykorzystywać nowe technologie, by efektywniej dysponować dostępną energią. Takie możliwości daje Smart Grid, która zakłada wymianę informacji między wszystkimi uczestnikami rynku energii, umożliwia inteligentne zarządzanie siecią i elastyczne reagowanie na popyt w czasie rzeczywistym. Podstawą do jej budowy i rozwoju są inteligentne liczniki. Abyśmy jednak mogli mówić o inteligentnej sieci, niezbędne jest też oprogramowanie, wdrożone u sprzedawców, dostawców energii oraz zarządców sieci, które będzie monitorować zużycie we wszystkich punktach poboru i dostosowywać podaż o aktualnego zapotrzebowania. To pozwoli na zniwelowanie strat energii i dostarczanie jej w bardziej efektywny sposób. Dlatego jednym z wyzwań dla miast, które dążą do bycia „smart”, będzie w tymroku modernizacja oraz udoskonalenie sieci elektroenergetycznej.

Autor: Jacek Łukaszewski

¹ Departament Spraw Ekonomicznych i Społecznych ONZ (DESA)
² Cisco
³ Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA)
⁴ Bloomberg New Energy Finance